Antioxidanten

voeding met antioxidanten

Antioxidanten is een verzamelnaam die vaak wordt gebruikt voor stoffen zoals de vitamines E en C, spoorelementen zoals seleen, en bioactieve stoffen, zoals aanwezig in groente en fruit.

Wat doen antioxidanten?
Deze stoffen kunnen helpen tegen beschadiging van cellen of weefsels en daarmee mogelijk op de lange termijn tegen ziektes als kanker en hart- en vaatziekten. Daarvoor is echter nog geen afdoende bewijs.

Wel is aangetoond dat vitamine C en E en seleen in het lichaam een antioxidant werking hebben, maar voor veel ander stoffen is dit (nog) niet duidelijk.
Aangetoond is wel dat slikken van supplementen met antioxidanten geen extra bescherming oplevert, in sommige studies leek het risico zelf toe te nemen.

Antioxidanten worden ook gebruikt als hulpstof (conserveermiddel) bij de productie van voedingsmiddelen en zijn te herkennen aan E-nummers op het etiket.
Oxidatie is een proces in het lichaam waarbij agressieve stoffen, zogeheten vrije radicalen, lichaamscellen beschadigen. Ter illustratie: een geschilde appel wordt bruin doordat er zuurstof bij komt. Dit proces heet oxidatie. Door citroensap wordt de appel niet bruin. Dat komt omdat in citroensap antioxidanten zitten, zoals vitamine C.

Oxidatie in het lichaam is een normaal proces. Hierbij kan schade aan cellen en weefsels ontstaan, met op den duur mogelijk zelfs hart- en vaatziekten, kanker en schade aan het zenuwstelsel tot gevolg. De antioxidanten die via gezond eten het lichaam binnenkomen, dragen eraan bij dat dit niet gebeurt.
De agressieve stoffen die door antioxidanten onschadelijk worden gemaakt, worden vrije radicalen genoemd. Ze ontstaan bij de normale stofwisseling, maar vooral ook bij het roken en bij het zonnen.

Ook bij bepaalde ziektes, zoals ontstekingsreacties, kunnen veel vrije radicalen worden gevormd. Het lichaam gebruikt zelf ook vrije radicalen om ongewenste indringers, zoals bacteriën onschadelijk te maken. Oxidatie ontstaat als de eigen antioxidant capaciteit van het lichaam te kort schiet.
Hoe nuttig of schadelijk de vrije radicalen zijn hangt af van de soort en de plaats waar ze worden geproduceerd in de cel. Ook maakt het uit of er voldoende capaciteit aanwezig is voor antioxidanten.

Voor vitamine E en C is deze antioxidantenwerking duidelijk aangetoond, voor veel (bioactieve) stoffen is dat nog veel minder duidelijk. In de reageerbuis hebben ze wel antioxidant capaciteit, maar of ze die functie ook in het lichaam hebben is nog onvoldoende bekend. Spoorelementen zoals seleen en zink spelen ook een rol bij het onschadelijk maken van vrije radicalen.

Het feit dat een bepaalde stof een antioxidantwerking heeft , zegt niet zoveel. Of de stof het schadelijke effect van vrije radicalen teniet kan doen is afhankelijk van het vermogen van de stof om in voldoende mate te worden opgenomen door het lichaam. Daarnaast hangt het ervan af of de stof op de juiste plaats in het lichaam, de cel, aanwezig is.

Antioxidanten worden ook gebruikt als hulpstof bij de productie van voedingsmiddelen en zijn te herkennen aan het E-nummer op het etiket. Ze worden onder andere toegevoegd om te voorkomen dat vettig ranzig worden door oxidatie van vetzuren. En om het bruin kleuren van producten met vruchten erin, tegen te gaan.

De belangrijkste toegestane antioxidanten in voedingsmiddelen zijn:
– Vitamine C
– Zouten van ascorbinezuur (E 300 t/m 304)
– Verschillende vitamine E
– Verbindingen (E 306 t/m 309)
– Synthetische antioxidanten, zoals de gallaten, BHA en BHT (E 310 t/m 319)

Deze informatie komt terug in onze dvd over voeding. In deze dvd wordt dieper ingegaan over de effecten en werking van bepaalde voedingsstoffen Bij aanschaf van deze dvd, steun je tegelijkertijd de stichting, want de opbrengst wordt gebruikt om nieuwe dvd’s te kunnen maken. Heb je interesse? Bestel de dvd dan in onze shop!