De 40 gezondste Powerhouse Fruits and Vegetables volgens Amerikaans onderzoek

Top 40 gezondste voeding

Samenvatting

Amerikaanse voedingsrichtlijnen leggen de nadruk op het eten van zogeheten powerhouse fruits and vegetables (PFV’s), voedingsmiddelen die het sterkst in verband worden gebracht met een verlaagd risico op chronische ziekten. Een echte definitie van PFV’s ontbreekt echter nog. Deze studie heeft een classificatieschema ontwikkeld waarin bewezen werd dat PFV’s per 100 kcal gemiddeld 10% meer van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 17 gezonde voedingsstoffen bevatten. Van de 47 soorten groenten en fruit die onderzocht werden, kwamen er 41 in aanmerking voor het label PFV. Deze soorten hadden bovendien een grotere dichtheid aan voedingsstoffen (voedingsdichtheid) dan niet-PFV’s, wat als voorlopig bewijs zou kunnen dienen voor de geldigheid van het schema. Het voorgestelde schema zou kunnen dienen als hulpmiddel bij voedingsonderwijs en dieetadvies.

Doel

PFV’s, voedingsmiddelen die het sterkst in verband worden gebracht met een verlaagd risico op chronische ziekten, worden onderverdeeld in groene bladgroenten, gele/oranje groenten en fruit, citrusvruchten, en groenten uit de kruisbloemfamilie. Een duidelijke definitie van PFV’s ontbreekt echter nog (1). Er is onder andere voorgesteld om PFV’s te definiëren aan de hand van hun voedingsstoffen en phytochemische stoffen (1). Eenduidige gegevens over phytochemische stoffen in voedingsmiddelen en hun aanbevolen hoeveelheden ontbreken echter (2). Dit artikel beschrijft een classificatieschema dat PFV’s definieert aan de hand van 17 voedingsstoffen die volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN en het Amerikaanse Institute of Medicine belangrijk zijn voor de volksgezondheid, zoals kalium, vezels, eiwitten, calcium, ijzer, thiamine, riboflavine, niacine, foliumzuur, zink, en de vitamines A, B6, B12, C, D, E en K.

Werkwijze

Dit cross-sectionele onderzoek stelde PFV’s vast in drie stappen. Als eerste werd op grond van eerder wetenschappelijk onderzoek (4, 5) en consumentenrichtlijnen (6, 7) een voorlopige lijst opgesteld bestaande uit groene bladgroenten, gele/oranje groenten en fruit, citrusvruchten en groenten uit de kruisbloemfamilie. Vervolgens werden bessen en looksoorten toegevoegd omdat zij het risico op hart- en vaatziekten, neurodegeneratieve ziekten, en sommige vormen van kanker zouden verlagen (8). Van elk van deze soorten, samen met 4 andere soorten (appels, bananen, mais, en aardappelen) waarvan gezegd wordt dat ze een lagere voedingsdichtheid hebben (1), werd in februari 2014 informatie verzameld over de hoeveelheden van de 17 voedingsstoffen en kilocalorieën per 100 gram (9). Omdat bereiding de inhoud aan voedingsstoffen in voedsel kan veranderen (2), werden alleen de gegevens over voedingsstoffen in de voedingsmiddelen in hun rauwe vorm verzameld.

Als tweede werd aan de hand van de methode van Darmon e. a. (10) de voedingsdichtheid van elke soort berekend. Hierbij is de teller een voedingsscore die berekend werd als het gemiddelde percentage van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) aan gezonde voedingsstoffen (bij een dieet van 2000 kcal per dag [11]) per 100 gram aan voedsel. De scores werden gewogen met beschikbare gegevens (Tabel 1) op basis van de biologische beschikbaarheid van de voedingsstoffen (12): voedingsscore = (Σ [voedingsstof_i x biologische beschikbaarheid_i)/ADH_i] x 100)/17. Aangezien sommige soorten voedsel uitstekende bronnen zijn voor één bepaalde voedingsstof, maar verder weinig andere voedingsstoffen bevatten, werden de maximaal toegestane percentages voor de ADH teruggebracht naar 100 zodat één bepaalde voedingsstof niet buitenproportioneel zou bijdragen aan de totale score (3). De noemer is de energiedichtheid van het voedsel (kilocalorieën per 100 gram): voedingsdichtheid (uitgedrukt per 100 kilocalorieën) = (voedingsscore/energiedichtheid) x 100. Deze score geeft het gemiddelde percentage van de ADH per 100 kilocalorieën aan voedsel weer.

Als derde werd voedsel met een hoge voedingsdichtheid (die met scores gelijk aan of hoger dan 10) geclassificeerd als PFV. De Food and Drug Administration (FDA) geeft aan dat voedingsmiddelen die 10% of meer van de ADH aan een bepaalde voedingsstof bevatten een goede bron zijn voor die voedingsstof (3). Aangezien er geen normen zijn voor het bepalen van goede bronnen voor een combinatie van voedingsstoffen-per-kilocalorieën, zijn voor dit doel de FDA-waarden gebruikt. De 4 voedingsmiddelen met een lage voedingsdichtheid werden geclassificeerd als niet-PFV’s.

Om het classificatieschema te toetsen werd Spearmans rangcorrelatiecoëfficient tussen de voedingsdichtheid en powerhouse-groep onderzocht. De robuustheid van het schema met betrekking tot voedingsstoffen die het risico op chronische ziekten verlagen werd ook onderzocht door voedingsmiddelen die geclassificeerd waren als PFV te vergelijken met degene die apart als zodanig werden geclassificeerd op basis van de dichtheid aan 8 voedingsstoffen die beschermen tegen kanker en hartziekten (vezels, foliumzuur, zink, en de vitamines B6, B12, C, D, en E) (2, 4).

Resultaten

Van de 47 onderzochte voedingsmiddelen kwamen er slechts 6 (framboos, mandarijn, cranberry, knoflook, ui, en bosbes) niet in aanmerking voor het label PFV (Tabel 2). De voedingsdichtheidsscores varieerden van 10,47 tot 122,68, met als gemiddelde score 32,23, en waren enigszins verbonden aan de powerhouse-groep (ρ = 0.49, P = .001). Het classificatieschema was ambitieus met betrekking tot voedingsstoffen die beschermen tegen chronische ziekten: 97% van de voedingsmiddelen die als PFV aangeduid werden, werden los daarvan ook zo geclassificeerd op basis van 8 voedingsstoffen die beschermen tegen kanker en hartziekten. Omwille van begrijpelijkheid werden scores boven de 100 teruggebracht naar 100 (wat inhoudt dat het voedingsmiddel gemiddeld 100% van de dagelijkse hoeveelheid voedingsstoffen per 100 kcal bevat). Groenten uit de kruisbloemfamilie (waterkers, Chinese kool, koolblad, boerenkool en rucola) en groene bladgroenten (snijbiet, bietenblad, spinazie, cichorei, bladsla) waren vooral te vinden in de bovenste helft van de scoredistributie (Tabel 2), terwijl gele/oranje groenten en fruit (wortel, tomaat, winterpompoen, zoete aardappel), looksoorten (bosui, prei), citrusvruchten (citroen, sinaasappel, limoen, grapefruit), en bessen (aardbei, braam) vooral in de onderste helft te vinden waren (4-7).

Bespreking

Het classificatieschema wordt voorgesteld naar aanleiding van de oproep tot een betere definitie van PFV’s, en zou kunnen helpen om de bekendheid van PFV’s bij het grote publiek te bevorderen. De focus op individuele voedingsmiddelen wat betreft de voedingsstoffen die ze bevatten zou tot een beter begrip van PFV’s kunnen leiden dan de onderverdeling in groene bladgroenten, gele/oranje groenten en fruit, citrusvruchten, en groenten uit de kruisbloemfamilie waar nu de nadruk op ligt. Als numerieke aanduiding van de hoeveelheid gezonde voedingsstoffen die PFV’s bevatten in verhouding tot de energie die ze bevatten, kunnen de scores dienen om meer kennis te geven over het begrip voedingsstoffendichtheid. Het uitdrukken van de wenselijkheid van bepaalde voedingsmiddelen wat betreft het aantal calorieën dat ze bevatten zou consumenten kunnen helpen te letten op hun dagelijkse caloriebehoefte en om zoveel mogelijk voedingsstoffen uit hun voeding te halen. De classificatie geeft duidelijkheid over de kwaliteit van voedingsstoffen van de verschillende voedingsmiddelen en zou kunnen helpen bij het selecteren van voedingsmiddelen met een hogere voedingsdichtheid binnen de PFV-groep .

Aangezien er alleen voedingsmiddelen binnen bepaalde groepen onderzocht zijn, zijn andere voedingsmiddelen met een hoge voedingsdichtheid wellicht over het hoofd gezien. Omdat het niet mogelijk was om phytochemische gegevens te betrekken bij het berekenen van de voedingsdichtheid, geven de scores niet alle bestanddelen weer die goed voor de gezondheid kunnen zijn. Iets wat nog onderzocht moet worden is de bruikbaarheid van benaderingen die PFV’s definiëren op grond van de aanwezigheid (ongeacht de hoeveelheid) van voedingsstoffen en phytochemicaliën. Hoewel wel verschillen in voedingsdichtheid tussen verschillende groepen onderzocht zijn, ontbreekt er nog een daadwerkelijke validatie van het classificatieschema. Toekomstige onderzoeken zouden gezonde diëten kunnen vaststellen en onderzoek kunnen doen naar de verbanden daarvan met PFV’s, of naar verbanden kunnen zoeken tussen de inname van PFV’s en de gevolgen daarvan op de gezondheid (3).

Deze studie is een belangrijke stap in de richting van het definiëren van PFV’s en het kwantificeren van de verschillen in voedingsdichtheid tussen verschillende soorten PFV’s. Op grond van gezonde voedingsstoffen werden 41 PFV’s geconstateerd. De inbegrepen voedingsmiddelen zouden het begrip bij consumenten van PFV’s en de gezonde voedingsstoffen die ze bevatten kunnen helpen verbeteren

Bronnenlijst

1. Nanney MS, Haire-Joshu D, Hessler K, Brownson RC. Rationale for a consistent “powerhouse” approach to vegetable and fruit messages. J Am Diet Assoc     2004;104(3):352–6. (http://www.andjrnl.org/article/S0002-8223%2803%2901786-                       3/abstract)(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14993856)
2. World Cancer Research Fund. Food, nutrition, physical activity, and the prevention of cancer: a global perspective. Washington (DC): American Institute for Cancer Research;     2007.
3. Drewnowski A. Concept of a nutritious food: toward a nutrient density score. Am J Clin Nutr 2005;82(4):721–32. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/162106http://                                     www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16210699)
4. Van Duyn MA, Pivonka E. Overview of the health benefits of fruit and vegetable consumption for the dietetics professional: selected literature. J Am Diet Assoc 2000;100(12):1511–21. (http://www.andjrnl.org/article/S0002-8223%2800%2900420            X/abstract)(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11138444)
5. Higdon JV, Delage B, Williams DE, Dashwood RH. Cruciferous vegetables and human cancer risk: epidemiologic evidence and mechanistic basis. Pharmacol Res 2007;55(3):224–36.            (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1043661807000321)            (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17317210)
6. Dietary Guidelines Advisory Committee. Report of the Dietary Guidelines Advisory Committee on the Dietary Guidelines for Americans, 2010, to the Secretary of Agriculture     and the Secretary of Health and Human Services. Washington (DC): US Department of          Agriculture, Agricultural Research Service; 2010.
7. Shaw A, Fulton L, Davis C, Hogbin M. Using the food guide pyramid: a resource for nutrition educators. Alexandria (VA): US Department of Agriculture, Food, Nutrition, and Consumer    Services, Center for Nutrition Policy and Promotion; 2001.   (http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf902806j)            (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20020687)
8. Seeram NP. Recent trends and advances in berry health benefits research. J Agric Food Chem 2010;58(7):3869–70.
9. USDA national nutrient database for standard reference, release 26. Washington (DC): US Department of Agriculture, Agricultural Research Service; 2013.
10. Darmon N, Darmon M, Maillot M, Drewnowski A. A nutrient density standard for vegetables and fruits: nutrients per calorie and nutrients per unit cost. J Am Diet Assoc     2005;105(12):1881–7. (http://www.andjrnl.org/article/S0002-8223%2805%2901552-                    X/abstract)(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16321593)
11. A food labeling guide: guidance for industry. College Park (MD): Food and Drug Administration; 2013.             http://www.fda.gov/downloads/Food/GuidanceRegulation/UCM265446.pdf. Geraadpleegd         op 12 februari 2013.
12. Otten JJ, Hellwig JP, Meyers LD, editors. Dietary reference intakes: the essential guide to nutrient requirements. Washington (DC): National Academies Press; 2006.

Tabellen

Tabel 1. Biologische beschikbaarheid van voedingsstoffen^a voor de weging van voedingsdichtheidsscores, 2014

^a De waarden geven de biologische beschikbaarheid weer van de natuurlijk voorkomende vormen van de voedingsstoffen. Wanneer er uiteenlopende waarden werden vastgesteld werd de laagste waarde gebruikt als wegingsfactor.

Tabel 2. PFV’s (41) naar aanleiding van hun voedingsdichtheidsscore^a, 2014

^a Berekend als het gemiddelde percentage van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) (bij een dieet van 2000 kilocalorieën per dag) voor 17 voedingsstoffen ( kalium, vezels, eiwitten, calcium, ijzer, thiamine, riboflavine, niacine, foliumzuur, zink, en de vitamines A, B6, B12, C, D, E en K) per 100 gram aan voeding, weergegeven per 100 kilocalorieën aan voeding. Scores boven de 100 zijn naar 100 teruggebracht (wat inhoudt dat het voedingsmiddel gemiddeld 100% van de dagelijkse hoeveelheid voedingsstoffen per 100 kcal bevat).