Hieronder staat de 5 fases die de meeste mensen doorlopen wanneer zij stoppen met roken. Met deze kennis kan je je verwachtingspatroon bijstellen een aanpassen, zodat iedere fase met de juiste insteek kan worden doorlopen.
Precontemplatiefase: In deze fase is een roker nog niet klaar om te gaan stoppen met roken en heeft zich niet voorgenomen om binnen 6 maanden hier aan te beginnen. Mensen die zich in deze fase bevinden zullen naar de volgende fase gaan als ze genoeg voordelen hebben gevonden waarom ze moeten stoppen met roken. Doorgaans onderschatten mensen die zich in deze fase bevinden de nadelen die roken met zich mee brengt en overschatten ze de voordelen die het stoppen met roken mee brengt.
Contemplatie: In deze fase is een roker zich meer bewust van de voordelen van het stoppen met roken en wegen de voordelen even zwaar als de nadelen. De roker is van plan om binnen 6 maanden proberen te stoppen met roken. Een roker leert hoe hij zal zijn als een niet-roker en leert van niet ex rokers. Mensen uit zijn/haar omgeving kunnen de roker stimuleren door aanmoediging en door de nadelen van het stoppen met roken te reduceren.
Voorbereidingsfase: Rokers die zich in deze fase bevinden zijn van plan om binnen 30 dagen het roken gedag te zeggen. Ze nemen kleine stapjes richting het stoppen met roken, ze lichten bijvoorbeeld vrienden en omgeving in. Mensen in deze fase dienen aanmoediging te krijgen vanuit hun omgeving, ze moeten een idee krijgen van hoe ze zich zullen gaan voelen als ze niet meer roken. De grootste zorg die ze hebben is dat ze zouden kunnen falen. Ze leren dat als ze beter voorbereid zijn de kans groter is dat ze zullen slagen in het stoppen met roken en volhouden daarvan.
Aktiefase: Mensen in deze fase zijn gestopt met roken binnen een tijdstramien van 6 maanden en werken hard om dit vol te houden. Ze moeten hun motivatie sterk houden om niet te vervallen naar hun oude gewoonte, de verslaving aan het roken. Ze leren hoe ze het volhouden zo makkelijk mogelijk kunnen maken voor henzelf. In situaties waarin ze zouden roken vinden ze nu andere dingen om te doen. In plaats van een sigaret tijdens de pauze buiten pakken ze nu bijvoorbeeld een flesje water in de hand en een kauwgum in de mond om de neiging te roken te onderdrukken. Ze belonen zichzelf voor het niet roken en proberen situaties waarin ze zouden roken te vermijden of als dit niet mogelijk is zich hier goed op voor te bereiden zodat ze niet vervallen.
Behoudsfase: Mensen die zich in deze fase bevinden zijn al 6 maanden of langer gestopt met het roken. Het blijft belangrijk dat deze mensen zich bewust blijven van mogelijke situaties waarin ze verleid kunnen worden tot roken, dit zijn dus met name stressvolle situaties. Mensen in deze fase zoeken support vanuit hun omgeving en gaan om met mensen die niet roken om zichzelf sterk te houden. Om succesvol met stress om te kunnen gaan hebben ze bezigheden gevonden, in plaats van te roken gaan ze bijvoorbeeld een eindje hardlopen.
Mensen gaan van de ene naar de andere fase in het model door zich beter bewust te worden van de voordelen van het stoppen met roken en de steeds zwaarder wegende nadelen van het roken. Ze beginnen steeds meer vertrouwen in zichzelf te krijgen dat ze kunnen stoppen met roken en dit ook kunnen volhouden. Door meer inzicht te hebben in jezelf en je eigen motivatie is het makkelijker om te stoppen met roken en het stoppen met roken ook daadwerkelijk vol te houden, motivatie is van essentieel belang en daarom is het van belang om te weten hoe je jezelf kunt motiveren en je motivatie kunt versterken.
Hier volgt een opsomming van een 10-tal strategieën die de motivatie kunnen versterken en het volhouden vergemakkelijken.
Bewustwording: Bewustzijn vergroten door middel van informatie, educatie en persoonlijke feedback over het gezonde gedrag, het stoppen met roken en het volhouden ervan dus.
Opluchting: Wordt veroorzaakt door middel van angst en zorgen wat betreft de nadelige gevolgen die roken zou kunnen veroorzaken. Of juist het gevoel van inspiratie en hoop bij succesverhalen van anderen.
Zelfevaluatie: Door je er bewust van te zijn dat het “niet roken”, dus het gezonde gedrag, een belangrijk deel is van de persoon die jij wilt zijn. Het is dus iets wat jou jezelf als persoon maakt.
Omgevingsevaluatie: Bewust zijn hoe het roken een nadelig effect heeft op de omgeving en hoe dit ten positieve zal veranderen als men stopt met roken. Bijvoorbeeld dat de kinderen geen last meer zullen ondervinden van meeroken.
Sociale bevrijding: Bewustwording dat de maatschappelijke opinie negatief is over het roken en juist positief over het niet-roken.
Zelfbevrijding: Het geloof in de eigen mogelijkheden en kracht om te stoppen met roken. Doelen stellen en proberen na te leven, duidelijk voor jezelf voorhouden waarom je het doet en daar sterk in blijven staan.
Helpende hand: Het zoeken naar mensen in de omgeving die zouden kunnen helpen bij het stoppen met roken en het volhouden met het stoppen met roken.
Counter conditionering: Het aanleren van gezond gedrag ter vervanging van het roken.
Bijvoorbeeld in plaats van een sigaret pak je nu een flesje water als je naar buiten gaat.
Versterkingsmanagement: Het verhogen/ versterken van de beloningen die het volhouden met roken of het stoppen met roken met zich mee brengen en het verlagen/ verzwakken van beloningen die het roken geeft.
Stimulus control: Met behulp van herinneringen en prikkels het gezonde gedrag, het niet roken, te stimuleren of het ongezonde gedrag, het roken, tegen te gaan. Door bijvoorbeeld zoveel mogelijk goede herinneringen te koppelen aan het niet roken en zoveel mogelijke slechte herinneringen te koppelen aan het roken.
Conclusie
Afhankelijk van de fase waarin je je bevindt, ben je daadwerkelijk klaar en gemotiveerd genoeg om te stoppen met roken. Ben je er nog niet helemaal achter hoe graag je wilt stoppen, neem dan gerust de tijd om dit uit te zoeken en om eventueel je motivatie te versterken. Je kunt beter 100% gemotiveerd beginnen aan stoppen met roken, dan half gemotiveerd aan de slag gaan om vervolgens een terugval te krijgen. Veel succes!
De bovenstaande informatie komt rechstreeks uit de DVD cursus Stoppen met Roken. Denk je dat je beter wordt geholpen wanneer er beeldmateriaal aan theorie is gekoppeld? Beste dan de dvd! Dit kunt u doen door te klikken op… roken
Geef een reactie