Volgens de laatste schattingen lijden al meer dan 20 miljoen Amerikanen aan diabetes en – nog verontrustender – lopen nog eens bijna  60 miljoen Amerikanen de kans de ziekte te krijgen omdat ze nu al behandeld worden voor symptomen van prediabetes. Dit betekent dat de meeste van deze mensen misschien al lijden aan diabetes type 2 zonder dat ze het weten en dat daardoor de mogelijkheid groter wordt dat diabetes over een paar jaar de belangrijkste doodsoorzaak wordt in het land.

Dit kan voorkomen worden wanneer men zich volledig bewust is van de factoren die bijdragen aan het ontwikkelen van de ziekte. Deskundigen zijn het erover eens dat mensen met diabetes type 1 dezelfde risico’s lopen als mensen met diabetes type 2. Wel is het zo dat de symptomen bij het ene type duidelijker zijn dan bij het andere. De klachten bij diabetes type 2 zijn in het begin vaak zo vaag dat mensen jaren rond kunnen lopen met diabetes zonder dat ze het weten. Daarom is het belangrijk te weten wat de risicofactoren zijn voor het ontwikkelen van diabetes. De risicofactoren voor het ontwikkelen van diabetes type 1 zijn nog niet bekend. Bij het ontwikkelen van diabetes type 2 spelen onderstaande risicofactoren een rol.

Erfelijkheid speelt een belangrijke rol bij ernstige ziekten zoals hartziekten, kanker, hoge bloeddruk en diabetes. Hoewel de feitelijke rol van genese bij het ontwikkelen van diabetes type 1 of 2 nog onbekend is, wijzen onderzoeksresultaten steeds vaker uit dat de aandoening in de familie zit. Dus wanneer een ouder, zus of grootouder de ziekte heeft, is het zeer waarschijnlijk dat jij ook diabetes bij je draagt. Ook al komt de ziekte bij jou niet tot ontwikkeling dan is de kans dat jij haar overdraagt op je nageslacht zeer groot.

Leeftijd speelt eveneens een grote rol bij het ontwikkelen van diabetes. In Amerika alleen al lijdt 1 op de 13 individuen aan de ziekte en volgens de American Diabetic Association wordt men naarmate men ouder wordt steeds vatbaarder voor de ziekte. Dit is verontrustender in het geval van diabetes type 2, dat vooral 45-plussers schijnt te treffen. Volgens recente aanwijzingen worden kinderen, tieners en jongvolwassenen echter steeds vatbaarder voor de ziekte. Artsen delen de mening dat deze ontwikkeling toegeschreven zou kunnen worden aan de leefstijl van deze groepen.

Dit brengt ons bij de volgende risicogroep: mensen met overgewicht. Zwaarlijvigheid trekt veel ziekten aan en diabetes is sterk verbonden met zwaarlijvigheid. Door te veel lichaamsvet wordt het lichaam resistent tegen insuline waardoor de suikerspiegel omhoogschiet. Het vet vermindert zowel de productie van insuline als de gevoeligheid voor insuline in de weefsels. Overgewicht leidt niet altijd tot diabetes, maar het verhoogt wel de kans dat men de ziekte krijgt.

Deskundigen richten daarom hun vizier op twee dingen: een slecht dieet en gebrek aan lichamelijke activiteit. Talloze onderzoeken hebben aangetoond dat slechte voeding kan leiden tot diabetes type 2, vooral bij hen die vezels en proteïnen in hun lichaam missen. Evenzo versnelt een te grote inname van calorieën, koolhydraten en vet het begin van zwaarlijvigheid en verhoogt het de kans dat het lichaam geen insuline meer aanmaakt of er niet meer op reageert.

Voorts is volgens artsen een zittend leven absoluut een boosdoener bij het ontwikkelen van diabetes. Daartegenover staat dat regelmatig bewegen ons lichaam traint om goed met insuline om te gaan, hetgeen het belang onderstreept van een juist fysiek regime in het afwenden van het risico op diabetes. Voor maximale doeltreffendheid moeten degenen die door middel van beweging de ziekte serieus willen bestrijden professioneel advies en professionele begeleiding zoeken.

Uit Amerikaanse studies blijkt dat zwarte Amerikanen, Indianen, Aziaten en Latijns-Amerikanen een grotere kans hebben op diabetes. In Nederland komt diabetes relatief veel voor bij Surinamers (vooral Hindoestaanse Surinamers), Turken en Marokkanen.

Tot slot hebben volgens deskundigen vrouwen die tijdens de zwangerschap aan zwangerschapsdiabetes leden later een grotere kans op diabetes type 2, welke bevinding ertoe zou moeten leiden dat vrouwen die zwanger zijn extra zorg krijgen. Voorts hebben zwangere vrouwen die eerder een kind van meer dan 4500 gram ter wereld brachten een grotere kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes. Kinderen met een geboortegewicht van meer dan 4500 gram lopen ook een groter risico om diabetes type 2 te krijgen.

Het vorenvermelde is niet bedoeld om degenen die het risico lopen diabetes te krijgen schrik aan te jagen, maar om hen aan te sporen maatregelen te nemen om te voorkomen dat de ziekte zich volledig ontwikkelt. Een goed begin is het kennen van de details van de ziekte en nog beter is het om te laten controleren of men prediabetes heeft of niet. Wanneer men de ziekte heeft, betekent dat niet het einde van de wereld. Diabetes op zich is niet dodelijk, maar de complicaties kunnen dat wel zijn. Wanneer men de ziekte verwaarloost, kan men aanzienlijk lijden, maar een juiste ingreep en een juiste leefstijl zullen in het algemeen de gevaren die de ziekte met zich meebrengt reduceren.

 

Vertaald en bewerkt door I. Borgers