Nicotinekauwgom, nicotinepleisters, de elektronische sigaret: er zijn veel producten op de markt die je behoefte aan roken kunnen voldoen, zonder dat je naar een sigaret of sigaar hoeft te grijpen. Het zijn allemaal manieren om je te helpen bij het stoppen met roken, zodat de kans op een terugval kleiner wordt. In deze blog zullen we deze hulpmiddelen en hun werking bespreken.
Koop nu de volledige cursus over stoppen met roken
Behandeling categorieën
Er zijn tal van manieren om het stoppen met roken te vereenvoudigen. Deze manieren verdelen we voor het gemak en voor meer duidelijkheid in vier categorieën. De eerste categorie zijn de zogenaamde nicotinevervangers, hieronder vallen onder andere pleisters, kauwgums, zuigtabletten en de elektronische sigaret. De tweede categorie is de begeleiding/ therapie, voorbeelden zijn gedragstherapie, afkeertherapie of hypnotherapie. Ook vallen hier de praatgroepen, vanuit gemeenten georganiseerde trainingen en voorlichtingen over het stoppen met roken onder. De derde categorie is medicijnen. Er zijn een aantal, die kunnen worden voorgeschreven om mensen van hun rookverslaving af te helpen. De vierde categorie is de natuurlijke producten/ behandelingswijze zoals acupunctuur of laserbehandeling.
Voordat we verdere uitleg gaan geven over de manieren die helpen bij het stoppen met roken gaan we eerst even kijken naar speciale filters die beweren het roken minder schadelijk te maken, deze zouden grote delen van de nicotine en teer filteren. Hetgeen hierover gezegd kan worden is dat er geen onafhankelijke onderzoeken zijn waaruit blijk dat ze er daadwerkelijk voor zorgen dat het roken minder schadelijke gevolgen heeft. Volgens sommige onderzoekers gaan mensen bij filtering van nicotine juist meer roken of zuigen ze harder om aan hun behoefte te voorzien.
De manieren die helpen bij het stoppen met roken zijn er uiteraard om het stoppen met roken te vereenvoudigen en zorgen dus voor een groter slagingspercentage. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat mensen die zonder enige hulpmiddelen stoppen met roken en dit ten minste een jaar vol houden gemiddeld een kans hebben van rond de 5% om daadwerkelijk succes te boeken.
Nicotinevervangers
Nicotinevervangers zorgen ervoor dat je behoefte aan nicotine wordt gestild door toediening van nicotine met minder schadelijke gevolgen dan roken zelf. Er komt alléén nicotine het lichaam binnen zonder andere schadelijke stoffen zoals teer, koolmonoxide en nog ruim 40 andere schadelijke stoffen die sigarettenrook bevat. Het idee van nicotinevervangers is dat men door middel van het afbouwen van de hoeveelheid nicotine die men in neemt langzaam van de verslaving af komt, dit is de zogenaamde NRT ofwel Nicotine Replacement Therapy.
Er zijn gevallen waarin mensen hun verslaving verschuiven en in plaats van dagelijks te roken overstappen naar het dagelijks consumeren van nicotinekauwgums. De meeste Nicotinevervangers zoals kauwgums, pleisters, inhalers en zuigtabletten zijn te koop bij de drogist. Drogisterijen zoals Kruidvat, Etos en Trekpleister hebben vaak een of meerdere van deze producten in hun assortiment.
In sommige gevallen is het mogelijk dat men beter geen gebruik maakt van NRT. Bijvoorbeeld bij zwangerschap of borstvoeding. Bij sommige hart en vaat ziekten zoals angina pectoris of hartritmestoornissen word dit ten strengste afgeraden. Meer informatie hierover is uiteraard bij de huisarts te verkrijgen.
De kans van succesvol stoppen met roken is groter bij het gebruik van Nicotinevervangers dan wanneer je probeert te stoppen zonder hulpmiddelen. Uit onafhankelijk onderzoeken is gebleken dat het slagingspercentage om te stoppen met roken en dit ten minste een jaar vol te houden door alleen het gebruik van Nicotinevervangers gemiddeld op 10% ligt en piekt tot 15% in sommige van deze onderzoeken.
Nicotinekauwgums zijn op de Nederlandse markt verkrijgbaar, bij de drogist, en tegenwoordig ook bij de supermarkt. De twee meest voorkomende producten zijn Nicotinell en Nicorette. Per stukje kauwgum zit er 2 of 4 mg nicotine. De prijzen voor een verpakking van 10 stuks nicotine kauwgum van Nicorette die 4 mg nicotine per stuk bevatten is circa 26 euro, wat ook de prijs is voor een verpakking Nicotinell van 96 stuks van 4 mg kauwgums. De kauwgums zijn tegenwoordig verkrijgbaar in een aantal smaken waaronder mint en fruit. Een nadeel dat mensen op fora aangeven is de aparte smaak, waardoor mensen liever andere nicotinevervangers gebruiken in plaats van kauwgums. Uit onafhankelijke onderzoeken is gebleken dat het slagingspercentage om te stoppen met roken en dit tenminste een jaar vol te houden door alleen het gebruik van Nicotinekauwgums gemiddeld op 7-8% ligt.
In Nederland zijn de nicotinezuigtabletten verkrijgbaar bij de drogist. De zuigtabletten zijn als het ware pepermuntjes die verrijkt zijn met nicotine variërend tussen de 1, 2 en 4 mg per stuk. De meest voorkomende zuigtabletten op de Nederlandse markt zijn NicQuitin, Nicotinell en Nicorette. De prijs varieert. Voor 9,50 euro is er een 24 stuks verpakking verkrijgbaar van NicQuitin (4mg nicotine per stuk) en voor 27 euro 96 stuks van Nicotinell (2mg nicotine per stuk).
Nicotine inhalers zijn ook te koop bij de drogist. Door aan het mondstuk te inhaleren krijgt men een portie nicotine binnen. Het voordeel hierbij is natuurlijk dat er tijdens het inhaleren geen schadelijke stoffen zoals koolmonoxide en teer in de longen terecht komt. Nicotine inhalers zijn in Nederland onder andere verkrijgbaar onder de merknamen Nicotinell en Nicorette. Een patroon bevat meestal 10 mg nicotine en in een verpakking zitten 18 patronen. Een verpakking kost in Nederland rond de 15 euro.
Nicotinepleisters zijn te koop in Nederland bij de drogist. Nicotinepleisters bevatten een hoeveelheid nicotine variërend tussen 7, 14 en 21 mg per pleister en vooral verkrijgbaar in Nederland onder de merknamen Nicotinell en NicQuitin. Door een Nicotinepleister op het lichaam te plakken word er langzaam nicotine door het lichaam opgenomen. Op de verpakkingen staat meestal 7, 14 of 21 gedeeld door 24 uur. Hiermee wordt bedoeld dat elke pleister voor een duur van 24 uur wordt opgeplakt en binnen dit tijdstramien een hoeveelheid van 7, 14, of 21 mg aan nicotine aan het lichaam geeft. De bedoeling van de pleisters is om langzaam af te bouwen, de kuur begint dus met een verpakking van 21 mg pleisters en zal na verloop van tijd eindigen bij een verpakking van 7 mg pleisters. Op fora geven sommige mensen aan dat ze uitslag krijgen van nicotinepleisters, dit is te voorkomen door de pleisters niet elke keer op dezelfde plek te plakken.
De Elektronische sigaret is verkrijgbaar bij tabakswinkels en online. De elektronische sigaret is verkrijgbaar onder meerdere merknamen, in Nederland is de e-sigaret rond 2007 doorgebroken en bekend geworden onder de merknaam Supersmoker. Andere merken die tegenwoordig onder andere op de markt te verkrijgen zijn: eSmoking, Party Smoker en Joytech. De Elektronische sigaret is met of zonder nicotine verkrijgbaar. De schadelijkheid ervan is nog niet aangetoond. Er bestaat een kans dat de elektronische sigaret even schadelijk is als ‘normale’ sigaretten. Je inhaleert naast waterdamp namelijk ook allerlei chemische stoffen en de vraag is of die wel onschadelijk zijn. Het wordt daarom niet aangeraden om deze te gebruiken.
Officieel gezien is de Elektronische sigaret geen onderdeel van de NRT, de geneesmiddelen waaronder de vorige nicotinevervangers vallen. Deze zijn namelijk gericht op behandeling van de rookverslaving en nicotineverslaving om deze na verloop van tijd te genezen en iemand dus nicotinevrij en rookvrij te maken. De elektronische sigaret is slechts een vervanger van het roken zonder doelstelling gericht op het stoppen. De reden dat de elektronische sigaret aan bod komt is omdat het wel mogelijk is om via deze weg af te bouw
Begeleiding/therapie
Sommige mensen vinden het lastig om zelfstandig te stoppen met roken met behulp van hulpmiddelen als nicotinevervangers. Zij voelen zich soms meer gebaat bij begeleiding en therapie van de huisarts of specialisten. Gelukkig sta je er in dat geval niet alleen voor: er zijn vele instanties die je kunnen helpen bij het stoppen met roken. Ook kun je altijd steun zoeken bij andere mensen die bezig zijn met stoppen in je eigen omgeving of op het internet. In deze video gaan we dieper in op de mogelijkheden van begeleiding en therapie.
Bij ziekenhuizen wordt er vaak hulp aangeboden bij het stoppen met roken, ook is er via de huisarts hulp te krijgen. Voor de hand liggend zijn natuurlijk de voorlichtingen en trainingen die gegeven worden vanuit instanties als het GGD, Trimbos-instituut en gemeentes, ook zijn er praatgroepen waarin mensen steun kunnen vinden bij lotgenoten die ook willen stoppen met roken.
Bij begeleiding van psychologen moet je denken aan therapieën gericht op gedrag en de onbewuste drang van de rookverslaving. Met het internet is er ook tal van hulp online te vinden, fora waarin mensen met lotgenoten kunnen praten bijvoorbeeld. Begeleiding/ Therapie richt zich dus vooral op het versterken en creëren van motivatie om te stoppen met roken en het stoppen met roken vol te houden.
Het doel van voorlichting en trainingen is om rokers een duidelijk inzicht te geven in de gezondheidsrisico’s van het roken met daarnaast de mogelijke manieren om te stoppen met roken. Door beïnvloeding van gedachten en gedrag zou het via voorlichting en trainingen gemakkelijker moeten worden voor mensen om te stoppen met roken, daarnaast wordt er aangeleerd via trainingen hoe effectief stoppen makkelijker wordt gemaakt. Voorlichtingen en trainingen worden gegeven door tal van instanties zoals onder andere het GGD, Trimbos-instituut, ziekenhuizen en gemeentes. Bij voorlichtingen komen mensen ook samen en kunnen ze deels steun bij elkaar vinden in het stoppen met roken.
Tegenwoordig worden Zelfhulpgroepen steeds populairder bijvoorbeeld in de regio zuidoost Brabant . Je kan op www.zelfhulpnetwerk.nl tal van zelfhulpgroepen vinden waaronder ook groepen waarin gepraat wordt over het stoppen met roken. In zelfhulpgroepen krijgen mensen steun van lotgenoten en krijgen van ze steun en advies. Door deel te nemen aan een zelfhulpgroep vinden mensen zelf steun en kunnen ze anderen steun geven. Het is niet duidelijk in hoeverre zelfhulpgroepen de kans op slagen met het stoppen met roken verhogen.
Gedragstherapie is een vorm van psychotherapie en theoretisch gezien is het een therapeutische werkwijze om gedrag en gedragsverandering via therapie te begrijpen (vanuit de gedragswetenschappen, met invloed van de leertheorie, cognitieve psychologie en experimentele psychologie) en is praktisch gezien een techniek om op een opbouwende wijze gedrag te veranderen, in dit geval dus het gedrag om te roken. Onder Gedragstherapie valt ook de zogenaamde afkeertherapie, deze therapie zorgt ervoor dat men een afkeer krijgt van roken door de negatieve associaties waarmee het samenhangt. Gedragstherapie probeert ervoor te zorgen dat de motivatie van de patiënt wordt versterkt, hierdoor verloopt het proces van stoppen makkelijker, en wordt terugval zoveel mogelijk voorkomen.
Bij hypnotherapie gaat het erom dat het onderbewustzijn van mensen die verslaafd zijn aan roken wordt aangesproken. De mensen die achter hypnotherapie staan, gaan ervan uit dat je eerst het onbewuste aspect van de verslaving moet aanpakken voordat je daadwerkelijk kunt beginnen aan het aanpakken van het bewuste aspect.
Via het internet is het mogelijk om informatie te vinden over stoppen met roken. Er is informatie te vinden over de schadelijke gevolgen van roken, er is informatie te vinden over de verschillende methoden die er zijn om af te komen van een rookverslaving. Naast informatie zijn er op het internet verschillende fora waarop mensen het kunnen hebben over het stoppen met roken. Mensen kunnen via deze fora steun krijgen en steun bieden. Op deze fora vertellen mensen hun verhaal omtrent het stoppen met roken.
Vaak zijn er via deze fora ook chatrooms beschikbaar waarin het mogelijk is om te praten met lotgenoten of professionals. Er bestaan zelfs Facebookpagina’s over stoppen met roken waar tips op worden geplaatst en waar mensen elkaar moed inspreken. Op het internet zijn er ook tal van programma’s beschikbaar die je als het ware zouden kunnen helpen bij het stoppen met roken. Er zijn ook zogenaamde zelfhulpboeken die kunnen helpen bij het stoppen met roken. bekende zelfhulpboeken op het gebied van stoppen met roken zijn De Opluchting van Jan geurtz en de methode van Allen Carr.
Koop nu de volledige cursus over stoppen met roken
Medicijnen
Naast hulpmiddelen als nicotinevervangers en steun van lotgenoten of professionals kunnen medicijnen ook helpen bij het stoppen met roken. Na het lezen van dit gedeelte van de blog zal je meer weten over welke medicijnen je kunnen ondersteunen bij het stoppen met roken en hoe ze precies werken.
Er zijn verschillende medicijnen op de markt verkrijgbaar die een rookverslaving/nicotineverslaving te lijf gaan. In sommige gevallen blijken deze medicijnen goed te werken, maar er zijn ook gevallen waarin deze medicijnen juist niet werken of bijwerkingen had.
Varenicline wordt verkocht onder de merknaam Champix (EU) of Chantix (VS) en door Pfizer in 2007 op de Nederlandse markt gebracht en is een medicijn dat mensen moet helpen bij het afkomen van een rookverslaving. Varenicline blokkeert de werking van nicotine op de hersenen, waardoor de hersenen minder gevoelig zijn voor nicotine. Hierdoor neemt het verlangen naar nicotine af. Bovendien vermindert het de ontwenningsverschijnselen van het stoppen met roken, doordat het enigszins de werking van nicotine nabootst. Een kuur duurt 12 weken. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat de behandeling met Varenicline er voor zorgt dat tot na ten minste een jaar zo’n circa 20% van de mensen nog rookvrij zijn.
Bètablokkers zijn medicijnen die alleen op doktersrecept te verkrijgen zijn en vooral gebruikt worden tegen hartritmestoornissen en een te hoge bloeddruk. Onderzoekers geloven daarnaast dat ze effectief zijn als medicijn om het stoppen met roken gemakkelijker te maken. Het idee is dat bètablokkers er voor zouden zorgen dat er chemische reacties plaatsvinden in de hersenen en hierdoor effectief herinneringen verwijderd die gerelateerd zijn aan de gewoonte om te roken. Het zijn vooral deze gedachten die mensen weer aan het roken helpen, na een tijdje gestopt te zijn. De nieuwe behandeling staat ook wel bekend onder de naam Memory Reconsolidation Blockade.
Bupropion is een bètablokker en wordt verkocht onder de merknamen Zyban en Wellbutrin. Bupropion vermindert het verlangen naar nicotine en ook de zogeheten afkickverschijnselen. Op korte termijn vermindert het ook de gewichtstoename die vaak optreedt na het stoppen met roken. De behandelduur is meestal 7 tot 10 weken, en men dient te stoppen met roken rond de tiende dag.
Uit een onderzoek naar het succesvol stoppen met roken met behulp van Bupropion is gebleken dat gemiddeld 15% van de mensen die de kuur volledig ondergaan tot na ten minste een jaar nog steeds rookvrij zijn.
Nortriptyline is een antidepressivum dat ook wel wordt gebruikt bij het stoppen met roken. Het werkingsmechanisme van het middel is niet klinisch onderzocht, maar het stimuleert mogelijk de aanmaak van noradrenaline, waardoor je ontwenningsverschijnselen kunt voorkomen. Nortriptyline is ongeveer net zo effectief als nicotine vervangende middelen; de slaagkans neemt vergeleken met een placebo met ongeveer 10% tot 17% toe.
Natuurlijke producten en behandelwijzen
Hoewel er vooralsnog geen wetenschappelijk bewijs is voor de effectiviteit van deze hulpmiddelen, hebben sommigen individuen toch een voorkeur voor alternatieve middelen en behandelwijzen in plaats van de eerder besproken moderne geneeswijzen. Daarom laten worden er nu enkele van deze natuurlijke producten en alternatieve geneeswijzen uitgelegd.
Er zijn tal van natuurlijke producten en behandelwijzen die claimen dat ze behulpzaam zijn bij het stoppen met roken. De effectiviteit van de meeste van deze behandelwijzen is niet bewezen, er zijn geen onderzoeken naar gedaan of er zijn geen gegevens die aantonen dat deze behandelwijze werken bij het stoppen met roken en het volhouden van het stoppen met roken.
De reden dat er acupunctuur wordt gebruikt bij het stoppen met roken is omdat het de bijverschijnselen van het stoppen met roken, zoals onrust, slaapstoornissen en de drang om te eten, en gewichtstoename zouden verminderen, waardoor het proces van stoppen dus gemakkelijker zou moeten verlopen. Er zijn tal van acupuncturisten die behandelingen aanbieden bij het stoppen met roken. Bij acupunctuur wordt er behandeld met naalden, de plekken waarin deze naalden worden gestoken moeten er voor zorgen dat energie binnen het lichaam goed stroomt en dat het lichaam weer in balans komt.
Acupunctuur is geen erkend medisch beroep en wordt in Nederland veelal tot de zogenoemde complementaire en alternatieve geneeskunde gerekend. De werking van acupunctuur in het algemeen is wel aangetoond, het zorgt voor vermindering van pijn en stress (Carlson, N.R. 2001). Er zijn nog geen duidelijk aantoonbare resultaten uit onderzoeken die laten zien dat acupunctuur helpt bij het stoppen met roken. De resultaten uit onderzoeken zijn variërend er valt dus niet met duidelijkheid te zeggen dat het werkt of juist niet.
Op fora zijn er mensen die aangeven dat acupunctuur of laserbehandeling voor hen gewerkt heeft. Uit een onderzoek is gebleken dat patiënten zich na de behandeling vaak rustig/slaperig voelen en zij melden vaak een afkeer te voelen van tabaksrook. Afhankelijk van het gevolgde behandelprotocol worden mensen 1 tot 10 maal behandeld. Slagingspercentages (na een jaar nog steeds niet roken) lijken te variëren tussen 12% en boven de 30% (vergelijkbaar met het medicijn Zyban). Deze resultaten kwamen uit een onderzoek gedaan aan het Radboud Universiteit onder cliënten van Prostop, een aanbieder van laserbehandeling voor het stoppen met roken.
Hierbij dient wel vermeld te worden dat bij een ander onderzoek in 2008 door Cochrane, een onafhankelijke non-profit organisatie voor gezondheid en welzijn, geen wetenschappelijk bewijs heeft gevonden dat acupunctuur of lasertherapie helpt bij het stoppen met roken. Lastertherapie is een meer moderne versie van acupunctuur. In plaats van naalden wordt er bij lasertherapie behandeld met behulp van een softlaser.
Homeopathie is een alternatieve geneeswijze. De homeopathische behandeling bestaat in het voorschrijven van homeopathica, extreme verdunningen van stoffen die dezelfde symptomen als de te bestrijden ziekte zouden oproepen. De homeopathische leer wordt niet ondersteund door wetenschappelijk bewijs. Homeopathie wordt gerekend tot de pseudowetenschappen. Via het internet zijn er tal van homeopathica verkrijgbaar die zouden moeten helpen bij het stoppen met roken. Ook over homeopathische behandelingen zijn geen duidelijke cijfers wat betreft de effectiviteit bekend.
Er zijn op de markt ook tal van natuurlijke middelen verkrijgbaar die beloven mensen te helpen met het stoppen met roken. Zo zijn er bijvoorbeeld pillen die je zou kunnen gebruiken, of thee die je zou kunnen drinken om van een rookverslaving af te komen. Wederom steunen deze producten niet op wetenschappelijk bewijs.
Methodes combineren
Nu er enkele manieren zijn besproken om te stoppen met roken, heb je misschien zelf al een idee gekregen over welke hulpmiddelen en behandelwijzen jou zouden kunnen helpen bij dit proces. Vaak is het ook verstandiger om verschillende methodes te combineren, omdat het de kans op effectief stoppen met roken vergroot. In deze laatste kop over manieren om te stoppen, zullen we verschillende combinaties van methode en hun effectiviteit bespreken.
Sommige methoden kunnen beter gecombineerd worden om de kans te vergroten dat men effectief stopt met roken. Uit onderzoek is gebleken dat het combineren van medicijnen en therapie over het algemeen vaker tot succes leidt dan als deze methoden los van elkaar worden toegepast. Ook is het op deze manier makkelijker om een behandeling meer af te stemmen op het individu.
Bij het combineren van sommige methoden is het van belang te weten of deze wellicht niet schadelijk zijn. Het gaat in dit geval meestal om het gebruik van medicijnen in combinatie met andere methoden. Informatie hierover kan men via de huisarts vergaren als men het daadwerkelijk overweegt en er kan samen met de huisarts gekeken worden welke mogelijkheden er bestaan om te combineren.
Uit een onderzoek (in 2011 gedaan in Engeland) blijkt ook dat het combineren van het medicijn (Bupropion) met nicotinevervangers vaak leidt tot een grotere kans om te stoppen met roken, hiermee dient wel vermeld te worden dat het effect minder is bij mensen die laag scoren op de NDT van Fagerström of mensen die samenwonen met een partner die rookt (Timothy B. Baker, 211).
Uit ander onderzoek is ook gebleken dat het combineren van NRT (nicotinevervangingstherapie) met medicijnen een groter slagingspercentage heeft. De onderzoekers concluderen dat alleen met NRT het percentage succesvol gestopt met roken lager ligt dan bij een combinatie van NRT en medicijnen. Wordt de behandeling gecombineerd met medicatie ( Bupropion of Varenicline) dan is de kans op slagen van een individu dus groter.
Het meest positieve effect bij het stoppen met roken is het combineren van een medicatie of NRT met gedragstherapie. Er zijn 41 studies naar gedaan en deze studies tezamen concluderen dat gedragstherapie naast medicatie of NRT 70 tot 100 procent meer kans op slagen geeft dan wanneer er alleen kort informatie/ support gegeven is. Er is ook bewijs dat hoe intensiever de support van gedragstherapie, hoe groter de kans op slagen is (Stead LF, Lancaster T, 2012).
Uit diverse onafhankelijke onderzoeken is gebleken dat het percentage succesvol gestopte rokers die begeleiding krijgen gecombineerd met NRT gemiddeld op de 30% ligt (en piekt tot 40% in sommige onderzoeken). Het 30% -gemiddelde is ongeveer het beste resultaat dat mogelijk is betreffende de combinaties van methoden, volgens onafhankelijke instanties zoals Stivoro of het Britse ASH (Action on Smoking and Health).
Hopelijk heb je na deze en voorafgaande paragraven een beter beeld gekregen van de verschillende hulpmiddelen en behandelwijzen die tot je beschikking zijn. Misschien heb je zelfs al een paar manieren gevonden die je wilt gaan gebruiken tijdens het stoppen! Als dat niet zo is, geen zorgen je kunt de methoden altijd opnieuw bekijken en voor jezelf rustig nagaan welke iets voor jou is. veel Succes!
Door:Bern Sengers
Wil je meer weten over gezondheid? Bezoek dan onze gezondheidsacademie
Koop nu de volledige cursus over stoppen met roken
Geef een reactie