Al in 2010 werd beweerd dat veel zitten nog slechter is dan roken. Sinds die tijd zijn er talloze studies verschenen die de stelling ondersteunen. Veel zitten kan leiden tot diabetes en hart- en vaatziekten en diabetes. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat het leidt tot klachten bij het bewegen, angsten en zelfs kanker.

Australisch onderzoek toont aan dat veel zitten verantwoordelijk is voor bijna 7% van alle sterfgevallen. Mensen die meer dan 11 uur per dag zitten hebben een 40% – 60% hogere kans om in de opvolgende drie jaar te overlijden dan mensen die minder dan 4 uur per dag zitten.

Uit een wereldwijd onderzoek naar de economische gevolgen van te weinig bewegen, waaraan ook de VU Amsterdam heeft meegewerkt, blijkt dat de kosten de pan uit rijzen. Berekend werd dat deze € 62,2 miljard per jaar bedragen*. De kosten van productiviteitsverlies alleen al zijn € 12,6 miljard per jaar*. De bedragen zijn gebaseerd op conservatieve schattingen en liggen in werkelijkheid waarschijnlijk nog hoger.

Nederlanders zijn kampioen in zitten; ze zitten meer dan inwoners uit andere Europese landen. Hoger opgeleide werknemers zitten op een werkdag gemiddeld 10,1 uur waarmee het Nederland op de zesde plaats staat in Europa. In het trendrapport bewegen en gezondheid (2015) pleit het TNO ervoor met name op het werk aandacht te besteden aan het verminderen van het aantal zituren. Ook het inpassen van voldoende onderbrekingen van langdurig zitten kan de gezondheid bevorderen.

Drie jaar geleden nog zeiden onderzoekers dat het schadelijke effect van te veel zitten alleen kan worden gecompenseerd door het zitten af te wisselen met staan en lopen. Nieuwer onderzoek toont aan dat de schade ook beperkt kan worden door iedere dag een uur intensief te sporten. Ook wordt gemeld dat een uur intensief bewegen alleen in het weekend afdoende kan zijn. Het is dan wel belangrijk dat het uurtje niet in kortere stukjes wordt verdeeld. Volgens de Brits onderzoek is het van belang om onderscheid te maken tussen te veel zitten en te weinig bewegen. Een werknemer kan de hele dag zitten en toch fit zijn omdat hij veel sport. Voor mensen die veel zitten en niet sporten kan zelfs licht intensieve activiteit al nuttig zijn. In 2013 werd door Deense onderzoekers beweerd dat regelmatig bewegen beter is dan intensief sporten en dat het laatste zelfs net zo erg is als stilzitten. Een storm van kritiek brak los en in een veel groter onderzoek in de VS werd de Deense bewering weerlegd.

In Nederland is door het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen [NISB] in samenwerking met een aantal universiteiten, TNO, RIVM en NOC*NSF de Nederlandse Norm Gezond Bewegen [NNGB] opgesteld. Hierin staat dat volwassenen minstens een half uur per dag, vijf dagen in de week matig intensieve lichamelijke activiteit zoals wandelen, fietsen of zwemmen, zouden moeten verrichten. Volgens het RIVM voldeed 55% van de Nederlanders in 2015 aan deze norm. De Gezondheidsraad verwacht in de zomer van 2017 een rapport uit te brengen waarin de Nederlandse beweegnormen worden geëvalueerd. De World Health Organisation [WHO] raadt aan wekelijks 150 minuten matig intensief te bewegen, of 75 minuten zeer intensief te sporten, verdeeld over de week.

TNO deed onderzoek naar de prestaties van werknemers in een dynamische kantooromgeving waarin staan, lopen en zitten kunnen worden afgewisseld. Het blijkt dat het prestatieniveau van werknemers gelijk blijft. Wel geven de werknemers aan dat ze voor hun gevoel minder presteren. De onderzoekers denken dat dit de acceptatie van dynamische werkplekken misschien lastig maakt. Werknemers zelf geven aan dat ze, ondanks dat ze denken dat ze minder presteren, wel gebruik zouden maken van dynamische werkplekken.

In 2016 heeft het Centrum voor Ethiek en Gezondheid advies uitgebracht aan de Ministers van SZW en VWS over de vraag in hoeverre een werkgever zich kan inmengen in de levensstijl van zijn werknemers. Er wordt gepleit voor duidelijke afspraken tussen werkgevers en werknemers.

 

Conclusie

De Nederlandse werknemer zit te veel. Dit leidt tot gezondheidsschade en daarmee tot hoge kosten. Het is niet makkelijk aan te geven op welke manier de meeste gezondheidswinst wordt bereikt maar een combinatie van zitten, staan, lopen en sport lijkt de aangewezen weg.

*Uitgaande van een wisselkoes van 0,921 €/US$ op 1-1-2016

 

  1. Arem H., et , Leisure Time Physical Activity and MortalityA Detailed Pooled Analysis of the Dose-Response Relationship. JAMA Intern Med.2015;175(6):959-967. doi:10.1001/jamainternmed.2015.0533. Verkregen op 5 April 2017, via: http://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/2212267

    2.  

  2. Buckle et al., 2015. The sedentary office: a growing case for change towards better health and productivity. Expert statement commissioned by Public Health England and the Active Working Community Interest Company. Br J Sports Med 0:1–6. Verkregen op 5 April 2017, via: https://www.medpagetoday.com/upload/2015/6/5/Br%20J%20Sports%20Med-2015-Buckley-bjsports-2015-094618.pdf

    3.  

  3. British Heart Foundation, 2012. Sedentary behaviour eveidence briefing. Verkrgen op 10 April 2017, via: http://www.ssehsactive.org.uk/resources-and-publications-item/40/328/index.html

    4.  

  4. Centrum voor Ethiek en Gezondheid, 2016. Leefstijl beïnvloeding op de werkvloer. Signalering ethiek en gezondheid. Verkregen op 10 April 2017 via: https://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/webversie_wel_leesbaar_op_alle_devices.pdf

    5.  

  5. Coffent J.K., et al., 2017. A 30-month worksite-based lifestyle program to promote cardiovascular health in middle-aged bank employees: Design of the TANSNIP-PESA randomized controlled trial. American Heart Journal, Volume 184, Pages 121–132. Verkregen op 23 Maart 2017, via: http://www.ahjonline.com/article/S0002-8703(16)30258-7/fulltext

    6.  

  6. Ding D., et al., The economic burden of physical inactivity: a global analysis of major non-communicable diseases.The Lancet, Volume 388, No. 10051, p1255–1256, 24 September 2016, Verkregen op 5 April 2017, via: http://thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(16)30960-6/fulltext

    7.  

  7. Douwes M., Koneman R. Commissaris D., Dynamische werkplekken (2014): effect op de korte-termijn-taakprestatie. Tijdschrift voor Ergonomie 39/3. Verkregen op 23 Maart 2017, via: http://btrconsultancy.nl/wp-content/uploads/2015/09/Douwes-e.a.-2014_Tijdschrift-voor-Ergonomie.pdf

    8.  

  8. Ekelund U., et al., Does physical activity attenuate, or even eliminate, the detrimental association of sitting time with mortality? A harmonised meta-analysis of data from more than 1 million men and women. Verkregen op 17 Maart 2017, via: http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(16)30370-1/fulltext 

    9.  

  9. Commissie Beweegrichtlijnen. Verkregen op 10 April 2017, via: https://www.gezondheidsraad.nl/nl/over-ons/de-raad/adhoc-commissie/commissie-beweegrichtlijnen

    10.  

  10. Hendriksen I.J.M. et al., 2013. Position Statement. Langdurig zitten: een nieuwe bedreiging voor onze gezondheid! TSG 91(1): 22-225. Verkregen op 10 April, via: https://www.tno.nl/media/1990/langdurig_zitten_forum_position_statement_tsg_2013_01_p_22_25.pdf 

    11.  

  11. Hildebrandt V.H., C.M. Bernaards, H. Hofstetter, 2015. Trendrapport bewegen en gezondheid. TNO Gezond leven i.s.m. Mulier Instituut en VeiligheidNL. Verkregen op 10 April, via: https://www.volksgezondheidenzorg.info/sites/default/files/hildebrandt_trendrapport_bewegen_gezondheid_2010_2011.pdf 

    12.  

  12. Lee, I., et al., 2012. Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy. The Lancet, Volume 380, No. 9838, p219-229, Verkregen op 5 April 2017, via: http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(12)61031-9/fulltext 

    13.  

  13. Leefstijlmonitor, RIVM i.s.m. VeiligheidNL en CBS, 2015. Verkregen op 10 April 2017, via: http://www.rivm.nl/dsresource?objectid=9f0b616d-4a21-44c2-b62f-9b69ad48d549&type=org&disposition=inline

    14.  

  14. Lynch B.M., 2010. The association between sedentary behaviour and risk of anxiety: a systematic review. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev; 19(11). Verkregen op 31 Maart 2017, via: http://cebp.aacrjournals.org/content/early/2010/10/22/1055-9965.EPI-10-0815.full-text.pdf

    15.  

  15. De beweegnorm: Verkregen op 5 April 2017, via: http://www.30minutenbewegen.nl/home-ik-voer-campagne/over-de-campagne/de-beweegnorm.html

    16.  

  16. O’Donovan G., et al., Association of “Weekend Warrior” and Other Leisure Time Physical Activity Patterns With Risks for All-Cause, Cardiovascular Disease, and Cancer Mortality. JAMA Intern Med.2017;177(3):335-342. Verkregen op 5 April, via: https://www.upf.edu/upfsaludable/_pdf/Exercici_i_cap_de_setmana.pdf

    17.  

  17. Ploeg van der H., et al., 2012. Sitting Time and All-Cause Mortality Risk in 222 497 Australian Adults. Arch Intern Med. 2012;172(6):494-500. Verkregen op 23 Maart 2017, via: http://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/1108810

    18.  

  18. Proper K.I., 2011. Sedentary Behaviors and Health Outcomes Among Adults A Systematic Review of Prospective Studies. Am J Prev Med 2011;40(2):174 –182. Verkregen p 31 Maart 2017, via: http://getaustraliastanding.org/pdfs/research/32.pdf

    19.  

  19. TNO factsheet 2016. Verkregen op 31 Maart 2017, via: http://www.duurzameinzetbaarheid.nl/218493/Factsheet_Sedentair_Gedrag_2016.pdf?v=0

    20.  

  20. WHO, 2010. Global Recommendations on Physical Activity for Health. Verkregen op 5 April 2017, via: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44399/1/9789241599979_eng.pdf

    21.  

  21. WHO, 2017. Factsheet Physical Activity. Verkregen op 5 April 2017, via: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs385/en/

    22.  

  22. Wilmot E.G., et al., 2012. Sedentary time in adults and the association with diabetes, cardiovascular disease and death: systematic review and meta-analysis. Diabetologia (2012) 55:2895–2905 DOI 10.1007/s00125-012-2677-z. Verkregen op 31 Maart 2017, via:  http://www.leicestershirediabetes.org.uk/uploads/123/documents/wilmot.pdf

    23.